Παρασκευή 17 Ιουνίου 2011
Τετάρτη 4 Μαΐου 2011
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ "ΤΟ ΧΑΜΙΝΙ" (1921)
Στα πλαίσια του μαθήματος "Ιστορία των τεχνών" που διδάσκει η κ. Ελένη Μιχαλάκη οι μαθητές του τμήματος Γραφιστικής του 1ου ΕΠΑΛ ΣΥΡΟΥ παρακολούθησαν την ταινία "Το χαμίνι" του Τσάρλι Τσάπλιν
ΤΟ XAMINI
του Τσάρλι Τσάπλιν
ΗΠΑ 1921, Διάρκεια 60, ασπρόμαυρο
του Τσάρλι Τσάπλιν
ΗΠΑ 1921, Διάρκεια 60, ασπρόμαυρο
Σκηνοθεσία:Τσάρλι Τσάπλιν
Πρωταγωνιστούν: Charlie Chaplin, Jakie Coogan, Edna Purviance, Carl Miller
Πρωταγωνιστούν: Charlie Chaplin, Jakie Coogan, Edna Purviance, Carl Miller
Μια ανύπαντρη μητέρα εγκαταλείπει το μωρό της σε μια λιμουζίνα, ελπίζοντας πως κάποια πλούσια οικογένεια θα το υιοθετήσει. Αυτό όμως καταλήγει στα χέρια ενός φτωχού τζαμά, που αρχικά προσπαθεί να το ξεφορτωθεί, τελικά όμως αποφασίζει να το κρατήσει και να το διαπαιδαγωγήσει σύμφωνα με τις δικές του ιδιαίτερες αρχές. Ύστερα από πέντε χρόνια το παιδί κι ο Σαρλό αποτελούν ένα αχώριστο δίδυμο: το μικρό καταστρέφει βιτρίνες μαγαζιών και στη συνέχεια ο Σαρλό τις επισκευάζει. Η απειλή έρχεται όταν οι πουριτανοί κοινωνικοί λειτουργοί θέλουν να πάρουν και να κλείσουν σε ορφανοτροφείο το παιδί. Η ταινία αποκτά εδώ τραγικές διαστάσεις, ενώ καυτηριάζει την κοινωνική υποκρισία με το γνώριμο ιδιοφυές στιλ του Τσάπλιν. Γρήγορα ωστόσο επιστρέφουμε στις εκρήξεις γέλιου όταν ο Σαρλό απαγάγει το μικρό και φεύγει κυνηγημένος μαζί του. Το φιλμ όπου προβλήθηκε έγινε τεράστια επιτυχία που θεμελίωσε οριστικά το μύθο του Σαρλό, ο οποίος διατηρείται ζωντανός και στις μέρες μας.
· Πρόκειται για την πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του μεγάλου δημιουργού.
· Είναι μια ταινία που έχει περισσότερα δραματικά παρά κωμικά στοιχεία.
· Μια από τις πιο συγκλονιστικές σκηνές είναι αυτή που έρχονται οι πουριτανές κυρίες για να πάρουν το παιδί και να τα κλείσουν σε ορφανοτροφείο. Αυτό το επεισόδιο είναι αυτοβιογραφικό.
· Το ντεκόρ του δωματίου στο οποίο ζει ο Τσάρλι Τσάπλιν είναι πιστή αναπαράσταση του δωματίου που ζούσε ο Σαρλό όταν ήταν παιδί.
· Ο μικρός πρωταγωνιστής Jakie Coogan την εποχή εκείνη ήταν πέντε ετών και με την καθοδήγηση του Τσάρλι Τσάπλιν έδωσε μια εκπληκτική ερμηνεία γεμάτη αυθορμητισμό και φυσική χάρη. Τα τελευταία χρόνια του βωβού κινηματογράφου μεταβλήθηκε σε παιδί σταρ και απόχτησε μανιέρες.
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ "ΘΩΡΗΚΤΟ ΠΟΤΕΜΚΙΝ" (1925)
Στα πλαίσια του μαθήματος "Ιστορία των τεχνών" που διδάσκει η κ. Ελένη Μιχαλάκη οι μαθητές του τμήματος Γραφιστικής του 1ου ΕΠΑΛ ΣΥΡΟΥ παρακολούθησαν την ταινία "Θωρηκτό Ποτέμκιν" του Σεργκέι Αινζεστάιν
ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ
Ασπρόμαυρη κινηματογραφική ταινία του Σεργκέι Αϊζενστάιν (1898 - 1948), σοβιετικής παραγωγής 1925. Θεωρείται η πληρέστερη ταινία του βωβού κινηματογράφου και ένα από τα αριστουργήματα της έβδομης τέχνης.
Η ταινία υπήρξε παραγγελία της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης προς τον σκηνοθέτη, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα εικοσάχρονα της αποτυχημένης εξέγερσης του 1905 στην τσαρική Ρωσία, που αποτέλεσε προάγγελο της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917. Ο Αϊζενστάιν επικεντρώθηκε σε ένα πραγματικό γεγονός, την εξέγερση στο θωρηκτό Ποτέμκιν , οι ναύτες του οποίου στασίασαν κατά των αξιωματικών τους και το οδήγησαν στην Οδησσό.
Η ταινία διάρκειας 65 λεπτών αποτελείται από πέντε επεισόδια: «Άνδρες και Σκουλήκια» (οι ναύτες διαμαρτύρονται για το χαλασμένο φαγητό), «Δράμα στο Λιμάνι» (οι ναύτες επαναστατούν), «Ένας νεκρός καλεί για Δικαιοσύνη» (ο λαός της Οδησσού κλαίει το νεκρό αρχηγό), «Τα σκαλιά της Οδησσού» (Οι στρατιώτες του Τσάρου αιματοκυλούν την Οδησσό), και «Συνάντηση με τη ναυτική μοίρα» (οι τσαρικές δυνάμεις ενώνονται με τους στασιαστές του Ποτέμκιν). Ο Αϊζενστάιν χρησιμοποίησε ερασιτέχνες ηθοποιούς για να αποδώσουν καλύτερα τους χαρακτήρες της ταινίας.
Η κορυφαία στιγμή του έργου θεωρείται το τέταρτο επεισόδιο με το μακελειό στα σκαλιά της Οδησσού, που θεωρείται η καλύτερη σκηνή στην ιστορία του κινηματογράφου. Έχει ως θέμα τη βία που άσκησαν οι άνδρες της Λευκής Φρουράς του Τσάρου εναντίον του λαού. Το διασκορπισμένο και πανικόβλητο πλήθος που κατεβαίνει τρέχοντας τα σκαλιά κι αμέσως μετά οι Λευκοφρουροί, που σχεδόν μηχανικά με στρατιωτικό βηματισμό, κατεβαίνουν πυροβολώντας, παρουσιάζονται από τον Αϊζενστάιν με εναλλαγές πλάνων, που συγκρούονται και αντιπαρατίθενται με μια ρυθμική θαυμαστής ακρίβειας και αποτελεσματικότητας.
Παρασκευή 15 Απριλίου 2011
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΚΠΟΜΠΗΣ :Πρωταγωνιστές "Η τρομοκρατία της αθωότητας
Περίληψη: Με την ενδοσχολική βία ασχολήθηκαν οι «Πρωταγωνιστές». Ο Σταύρος Θεοδωράκης προσπαθώντας να διερευνήσει την ελληνική εκδοχή της μάστιγας που παγκοσμίως αναγνωρίζεται ως "bullying" επισκέπτεται γυμνάσια και λύκεια και συναντά θύτες και θύματα στα ίδια προαύλια.
Στην κάμερα της εκπομπής μιλούν μαθητές που έχουν υποστεί βία αλλά και μαθητές που έχουν ασκήσει βία.
Ο Ανδρόνικος, μαθητής Γ' Λυκείου, έπεφτε συχνά θύμα ξυλοδαρμού από τους συμμαθητές του στο συγκρότημα της Γκράβας. 'Αλλαξε σχολείο, έχασε δύο χρονιές αλλά σήμερα δηλώνει: «η ζωή είναι δική μου, δεν θα σιωπήσω και αυτό συνιστώ και στα άλλα παιδιά που βρίσκονται στη δική μου θέση».
Ο 'Αρης, μαθητής Α' Λυκείου, σε σχολείο των Βορείων προαστίων αφηγείται στην κάμερα πως οι συμμαθητές του προσπάθησαν να τον πετάξουν μέσα σε ένα σκουπιδοτενεκέ.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης επισκέφθηκε το 2ο Γυμνάσιο Ασπροπύργου και το Πειραματικό Λύκειο της Βαρβακείου Σχολής στο Ψυχικό προσπαθώντας να καταλάβει από πού πηγάζει αλλά και πώς μπορεί να αντιμετωπισθεί η βία στα σχολικά προαύλια.
Στην εκπομπή μιλούν επίσης ψυχίατροι και κοινωνιολόγοι ενώ αναγνωρίσιμα πρόσωπα θυμούνται τα σχολικά τους χρόνια και την εμπλοκή τους σε φαινόμενα bullying. Μεταξύ άλλων μιλούν οι ηθοποιοί Μίνα Ορφανού, Μάκης Παπαδημητρίου, Αντίνοος Αλμπάνης, Αλέξης Γεωργούλης, ο τραγουδιστής Ησαΐας Ματιάμπα, ο αθλητής Βλάσης Μάρας και η δημοσιογράφος Κατερίνα Ζαρίφη.
Πέμπτη 14 Απριλίου 2011
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΤΟΚΥΜΑΝΤΕΡ "ΧΡΕΟΚΡΑΤΙΑ-DEBTOCRACY" (2011)
| | |
Οι δημοσιογράφοι Αρης Χατζηστεφάνου και Κατερίνα Κιτίδη, που υπογράφουν το σενάριο και τη σκηνοθεσία, παρακολουθούν την πορεία χωρών όπως ο Ισημερινός, που δημιούργησαν Επιτροπές Λογιστικού Ελέγχου αλλά και την αντίστοιχη προσπάθεια που ξεκίνησε στην Ελλάδα.
Έχοντας πραγματοποιήσει γυρίσματα στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και μέσα από κινούμενα σχέδια και animation το Debtocracy παρακολουθεί την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας από τη δεκαετία του '70 και εξηγεί τις έννοιες του απεχθούς και του παράνομου χρέους που βαραίνουν και την Ελλάδα.Στο Debtocracy μιλούν, μεταξύ άλλων, οι ακαδημαϊκοί Ντέιβιντ Χάρβεϊ, Σαμίρ Αμίν, Κώστας Λαπαβίτσας και Ζεράρ Ντιμενίλ, ο φιλόσοφος Αλέν Μπαντιού, ο επικεφαλής της επιτροπής λογιστικού ελέγχου του Ισημερινού Ούγκο Αρίας, ο πρόεδρος του CADTM Ερίκ Τουσέν, δημοσιογράφοι όπως o Άβι Λιούις (συγγραφέας/σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ The Take - Η κατάληψη) και ο Ζαν Κατρμέρ (Liberation). Ακόμη προσωπικότητες όπως ο Μανώλης Γλέζος και η αντιπρόεδρος του γερμανικού κόμματος Die Linke Ζάρα Βάγκενκνεχτ. Τη μουσική υπογράφει ο Γιάννης Αγγελάκας και το μοντάζ ο Αρης Τριανταφύλλου, ενώ την παραγωγή ανέλαβε η εταιρεία BitsnBytes του Κώστα Εφήμερου.Η δημιουργία του Debtocracy οφείλεται αποκλειστικά στους εκατοντάδες ανώνυμους και επώνυμους «συμπαραγωγούς» που κάλυψαν μέσα σε λίγες ημέρες τα έξοδα παραγωγής και συνέχισαν να συνεισφέρουν για τα έξοδα διανομής.
Πέμπτη 7 Απριλίου 2011
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ "ΝΥΦΕΣ"
| Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης Ηθοποιοί: Ντέμιαν Λούις, Βικτώρια Χαραλαμπίδου, Αντρέα Φερεόλ, Εύη Σαουλίδου, Στίβεν Μπέρκοφ, Δημήτρης Καταλειφός, Ειρήνη Ιγγλέση, Απόστολος Τότσικας, Εβελίνα Παπούλια |
Οι Νύφες είναι βραβευμένη δραματική και ηθογραφική ταινία του γνωστού σκηνοθέτη Παντελή Βούλγαρη, παραγωγής 2004. Το θέμα της ταινίας είναι το ταξίδι 700 γυναικών, Ελληνίδων, Τουρκίδων, Ρωσίδων, από την Κωνσταντινούπολη προς τη Νέα Υόρκη, όπου θα συναντήσουν τους άντρες που πρόκειται να παντρευτούν, και ο έρωτας μεταξύ μίας από αυτές τις γυναίκες και ενός αμερικανού φωτογράφου.
Η ταινία ήταν μία πολυδιαφημισμένη παραγωγή, που στηρίχτηκε στα ονόματα των συντελεστών της, του γνωστού σκηνοθέτη των "Πέτρινων Χρόνων" Παντελή Βούλγαρη, της γνωστής συγγραφέως Ιωάννας Καρυστιάνη, την επιμέλεια παραγωγής του Μάρτιν Σκορσέζε, και την μουσική του Σταμάτη Σπανουδάκη. Θεωρήθηκε "υπερπαραγωγή" για τα ελληνικά δεδομένα, και στηριζόμενη στην επιτυχία της ταινίας "Πολίτικη Κουζίνα" της προηγούμενης χρονιάς, αναμενόταν ότι θα γίνει κι αυτή μεγάλη επιτυχία. Οι περισσότερες κριτικές που ακολούθησαν την προβολή της ταινίας, την κατέτασσαν σαν μία καλή ταινία, αλλά σημείωναν ότι δεν είχε την αναμενόμενη ποιότητα αναλόγως της διαφήμισης. Παρόλα αυτά, ήταν μία εισπρακτική επιτυχία και η σημαντικότερη επιτυχία της χρονιάς. Το σενάριο της ταινίας κυκλοφόρησε σε βιβλίο τον Σεπτέμβριο του 2004 από τις εκδόσεις 'Καστανιώτη'.
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ "ΤΟ ΚΥΜΑ"
(DIE WELLE, 2008)
Σκηνοθεσία: Ντένις Γκάνσελ. Σενάριο: Ντένις Γκάνσελ, Τοντ Στράσερ, Πίτερ Θόρνγορθ. Ηθοποιοί: Γιούργκεν Φόγκελ, Φρέντερικ Λάου, Μαξ Ρίμελτ, Τζένιφερ Ούλριχ, Κριστιάνε Πάουλ. 101 λεπτά.
πραγματεύεται τη χρήση ενός ανορθόδοξου αλλά διδακτικού πειράματος σ’ ένα
σχολείο, που έχει στόχο να δείξει στους μαθητές τον τρόπο λειτουργίας και τις
συνέπειες των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Βασίζεται σε ένα πραγματικό περιστατικό
που διαδραματίστηκε σε γυμνάσιο του Palo Alto της Καλιφόρνιας και το οποίο
αποτυπώθηκε αργότερα στο μυθιστόρημα με τίτλο “The Wave” του Morton Rhue. Στο
γυμνάσιο αυτό φέρεται να οργανώθηκε ένα πείραμα με ονομασία «Το Τρίτο Κύμα»
(ονομασία εμπνευσμένη από το Τρίτο Ράιχ), το οποίο πήρε ανεξέλεγκτες διαστάσεις και
σταμάτησε πέντε μέρες μετά την εφαρμογή του.
Ο αντισυμβατικός καθηγητής Ράινερ Βένγκερ, αναλαμβάνει στα πλαίσια του
μαθήματος της Πολιτικής Αγωγής να διδάξει στους μαθητές του τις συνθήκες ζωής
στην απολυταρχία. Θεωρώντας ότι οι παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας είναι ανιαρές
και αναποτελεσματικές, προτείνει ένα πείραμα με αυστηρούς κανόνες πειθαρχίας˙
χρήζει τον εαυτό του αρχηγό, συγκροτεί με τους μαθητές μια ομάδα, το «κύμα»,
υιοθετείται ένας κοινός χαιρετισμός, κοινή ενδυμασία, καθώς και ένα διακριτικό σήμα
για την ομάδα και τα μέλη της συμπεριφέρονται ως επίλεκτα μέλη μιας κοινότητας,
όπου όλοι είναι μεταξύ τους ίσοι. Περιθωριοποιημένοι για διάφορους λόγους μαθητές
αισθάνονται πια ίσοι με τους συμμαθητές τους, ενθουσιασμένοι με την ομοιομορφία
που επιβλήθηκε και η οποία εξάλειψε φαινομενικά τις όποιες διαφορές τους. Ένα
παραμελημένο παιδί από διαλυμένη οικογένεια αισθάνεται επιτέλους ίσο με τους
συμμαθητές του, ένας μαθητής τουρκικής καταγωγής είναι ίσος με τους γερμανούς
κ.ο.κ. Το πείραμα ενθουσιάζει τους μαθητές, που αισθάνονται μέλη μιας ενδο-ομάδας
με αμοιβαία αντιληπτές ομοιότητες, ενώ η συμπεριφορά τους καθορίζεται με βάση τα
γνωστικά πρότυπα των χαρακτηριστικών που ορίζουν την ομάδα. Οι μαθητές αποκτούν
μια κοινωνική ταυτότητα, διαφορετική από τις ατομικές ταυτότητες που έφερε καθένας,
πριν τη συμμετοχή στο πείραμα. Όταν η κατάσταση αποκτά διαστάσεις και εκτός του
σχολικού περιβάλλοντος, γίνεται σαφές πως τα όρια μεταξύ πειράματος και
πραγματικότητας είναι συγκεχυμένα και ρευστά. Ο καθηγητής αποδεικνύει στους
μαθητές πως είναι εύκολο να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για την άνοδο του
φασισμού, ακόμα και σε κοινωνίες που βίωσαν ανάλογες καταστάσεις στο παρελθόν,
αλλά οι επιπτώσεις του πειράματος ξεπερνούν τις όποιες προβλέψεις του και η
κατάληξη είναι τραγική.
Δευτέρα 4 Απριλίου 2011
Προβολή του δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ«Chernobyl: Zero Hour - Τσερνόμπιλ: Ώρα Μηδέν»
«Chernobyl: Zero Hour - Τσερνόμπιλ: Ώρα Μηδέν»: Ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ με θέμα το Τσερνόμπιλ
Ηταν 28/4/1986 οταν εγινε εκεινο το τραγικο δυστύχημα:Η διαρροή ραδιενεργειας απο πυρηνικό σντιδραστηρα στο Τσερνομπιλ...Εκ τοτε εχουν υπαρξει πολλες συνεπειες,καποιες εκ των οποιων,τραγικες.Οπως οι τερατογενεσεις που συμβαινουν ακομα και σημερα...Ας θυμιθουμε ομως τα γεγονοτα εκεινης της αποφραδας-για τον κοσμο-ημερας: Τα ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986, τεχνικοί του πυρηνικού σταθμού «Βλαντίμιρ Ιλιτς Λένιν», στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας, αποπειράθηκαν να κάνουν ένα πείραμα για να ελέγξουν τα συστήματα ασφαλείας.
Στο πλαίσιο αυτού του πειράματος έκλεισαν τα αυτόματα συστήματα ρύθμισης της ισχύος της τέταρτης μονάδας του σταθμού, καθώς και τα συστήματα ασφαλείας, αφήνοντας ωστόσο τον αντιδραστήρα να λειτουργεί με το 7% της ισχύος του.
Στη 1.20 το πρωί η αλυσιδωτή αντίδραση στον αντιδραστήρα της τέταρτης μονάδας προκάλεσε διαδοχικές εκρήξεις, οι οποίες τίναξαν στον αέρα το κάλυμμα του αντιδραστήρα.
Τεράστιες ποσότητες ραδιενεργού υλικού εκλύθηκαν στην ατμόσφαιρα.
Η σοβιετική κυβέρνηση αποπειράθηκε να συγκαλύψει το δυστύχημα, αλλά στις 28 Απριλίου σουηδικοί σταθμοί παρατήρησης άρχισαν να καταγράφουν υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας και απαίτησαν μια εξήγηση.
Η σοβιετική κυβέρνηση τότε παραδέχθηκε ότι υπήρξε ένα «μικρό ατύχημα».
Πέντε ημέρες μετά την καταστροφή, οι ανώτατοι αξιωματούχοι στο Κίεβο, διαβεβαίωναν τους κατοίκους ότι δεν βρίσκονταν σε κίνδυνο και τα παιδιά κατέκλυσαν τους δρόμους της πόλης προκειμένου να λάβουν μέρος στην ετήσια παρέλαση της Πρωτομαγιάς.
Εναν μήνα μετά, το Τσέρνομπιλ απελευθέρωνε καθημερινά ραδιενέργεια. Χρειάστηκαν 7.000 τόνοι μετάλλου και 400.000 κυβικά μέτρα σιδηροπαγούς σκυροδέματος προκειμένου να θαφτούν οι εκατοντάδες τόνοι πυρηνικών καυσίμων και ραδιενεργών συντριμμιών μέσα σε μια σαρκοφάγο.
H ραδιενέργεια που εκλύθηκε στο Τσερνομπίλ είναι τουλάχιστον 200 φορές μεγαλύτερη από την ραδιενέργεια που εκλύθηκε στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι αθροιστικά.
Γιατροί και άλλοι επιστήμονες ξεκίνησαν αλλόφρονες να διαγράφουν κύκλους στον χάρτη της Ευρώπης με το Τσέρνομπιλ στο κέντρο.
Στη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, τουλάχιστον 400.000 άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, όμως έξι εκατομμύρια ζουν ακόμα στις μολυσμένες ζώνες.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 8,4 εκατομμύρια άνθρωποι στις τρεις αυτές χώρες έχουν εκτεθεί στη ραδιενέργεια και έχει μολυνθεί έκταση 150.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ίση με τη μισή έκταση της Ιταλίας.
Το κόστος του μεγαλύτερου πυρηνικού ατυχήματος στην Ιστορία ξεπέρασε τα 358 δισ. δολάρια, ενώ περίπου 33.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους μέχρι τώρα εξαιτίας των συνεπειών του.
Η καταστροφή του Τσερνομπίλ έχει επιφέρει μία μαζική αύξηση των καρκίνων, κυρίως του θυρεοειδούς, στις τρεις χώρες που επλήγησαν περισσότερο. Μεταξύ των 650.000 εργατών που μετείχαν στις εργασίες καθαρισμού γύρω από τον κεντρικό σταθμό του Τσέρνομπιλ, ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι τέσσερις με πέντε φορές πιο αυξημένος από τα φυσιολογικά επίπεδα.
Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρκίνου του Θυρεοειδούς εκτιμά ότι χιλιάδες παιδιά που έχουν εκτεθεί στη ραδιενέργεια θα εμφανίσουν καρκίνο του θυρεοειδούς στα επόμενα 30 χρόνια.
Η πλήρης καταμέτρηση των θυμάτων του Τσερνόμπιλ δεν μπορεί ποτέ να γίνει, επειδή η ραδιενέργεια διεισδύει αθόρυβα στο ανθρώπινο σώμα και θέλει τον χρόνο της προτού σκοτώσει τα θύματά της.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ VIDEO-CLIP ΤΗΣ GREENPEACE ΓΙΑ ΤΟ ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ
Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ "BIG FISH" (2003)
ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ
Tim Burton
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ
Ewan McGregor - Albert Finney -Billy Crudup -Jessica Lange- Danny DeVito
ΔΙΑΡΚΕΙΑ
125 λεπτά
Ο William προσπαθεί να ανακαλύψει και να διακρίνει την αλήθεια που κρύβεται πίσω από τις ιστορίες του πατέρα του Edward προκειμένου να καταλάβει τη φύση και την προσωπικότητα αυτού του ανθρώπου που όλοι αγαπούν και θαυμάζουν για τη ζωντάνια, την παραστατικότητα και την ικανότητά του να πλάθει ιστορίες και να αναμειγνύει με εξαιρετικό ταλέντο την πραγματικότητα και το παραμύθι, κάνοντας τις διηγήσεις του συναρπαστικές και ενδιαφέρουσες. Τώρα που ο Edward πεθαίνει, ο William θα κάνει την ύστατη προσπάθεια να ξεχωρίσει τα γεγονότα από τη φαντασία και τον άνθρωπο από το μύθο. Στην προσπάθειά του αυτή θα καταλάβει πως πολλά από απ?όσα διηγούνταν ο πατέρας του δεν ήταν ψέματα, όπως ο ίδιος πίστευε, απλά διανθισμένα και κοσμημένα με ζουμερές λεπτομέρειες ιδωμένες μέσα από τη σφαίρα του μη υπαρκτού και θα ανακαλύψει τη δύναμη της φαντασίας και τη σπουδαιότητά της για τη ζωή και το τέλος της πορείας του Edward.
Πέμπτη 3 Μαρτίου 2011
ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ "Ο ΕΦΙΑΛΤΗΣ ΤΟΥ ΔΑΡΒΙΝΟΥ" (2005)- ΠΕΜΠΤΗ 3/3/2011
Ο Εφιάλτης του Δαρβίνου (Darwin's nightmare)
ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ: Χιούμπερτ Σόπερ
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ: Ντοκιμαντέρ
ΧΩΡΑ: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Φιλανδία 2005
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 107΄
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Χιούμπερτ Σόπερ
Συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ που, μέσα από το εμπόριο της πέρκας της λίμνης Βικτόρια, μας μιλά για την οικολογία, την εκμετάλλευση της Αφρικής και την πολιτική, αποκαλύπτοντάς μας το αληθινό, φριχτό πρόσωπο της παγκοσμιοποίησης. Ο Χιούμπερτ Σόπερ, που γύρισε το ντοκιμαντέρ του με πολύ μικρό συνεργείο, κάνοντας μάλιστα ο ίδιος τον οπερατέρ, συνομιλεί με ψαράδες, εργάτες, πόρνες, ορφανά, «αδέσποτα» παιδιά, ακόμη και με τους πιλότους που μεταφέρουν το προιόν βασικά σε χώρες της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης. Ερευνά το θέμα της οικονομίας, της οικολογίας και της εκμετάλλευσης των κατοίκων της Τανζανίας, με αφορμή την πέρκα του Νείλου, που οι ντόπιοι ψαράδες ψαρεύουν στη λίμνη Βικτόρια (το 49% της οποίας ανήκει στην Τανζανία).
Στην καρδιά της Αφρικής, πριν 20 χρόνια περίπου, ένα νέο ζωικό είδος εισήχθη στη λίμνη Βικτόρια στα πλαίσια ενός επιστημονικού πειράματος.
Από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές της αφρικανικής ηπείρου, στην οποία στηρίζεται μια τεράστια βιομηχανία δισεκατομμυρίων, η πέρκα, ένα τεράστιο ψάρι μήκους τριών μέτρων, τοποθετήθηκε στη λίμνη εδώ και μερικές δεκαετίες με στόχο να την εφοδιάσει με πιο προσοδοφόρο «εμπόρευμα», άρχισε να τρέφεται από τα μικρότερα ψάρια, μαζί και τα νεογνά του, με αποτέλεσμα να εξαφανίσει όλα τα άλλα είδη ψαριών της λίμνης.
Αν από τη μια, η ανάπτυξη του εμπορίου αυτού της πέρκας έσωσε οικονομικά τη ντόπια βιομηχανία και τη χώρα, από την άλλη, όσο οξύμωρο κι αν αυτό φαίνεται, οδήγησε σε μεγαλύτερη φτώχεια και λιμό.
Με την επιμονή, τη διαύγεια και το ερευνητικό μάτι ενός δημοσιογράφου της κάμερας, ο Σόπερ διεισδύει σε διάφορους χώρους και εμείς εμβρόντητοι βλέπουμε ψαράδες που ζουν σε εργατικά κέντρα χωρίς οποιαδήποτε ασφάλεια ή ιατρική περίθαλψη, ανεξέλεγκτες πόρνες που τους μεταδίδουν το AIDS, τα απομεινάρια της πέρκας, κεφάλια και κόκκαλα που φυλάσσονται σε ακάλυπτους, βρώμικους χώρους γεμάτους σκουλήκια και όρνια για να τηγανιστούν και να σταλούν ως τροφή στους ντόπιους, «αδέσποτα» πεινασμένα παιδιά που τσακώνονται για μια χούφτα ρύζι, αεροπλάνα με περίεργες πτήσεις που υποτίθεται ότι φτάνουν άδεια για να μεταφέρουν την πέρκα και που, στην πραγματικότητα, μεταφέρουν όπλα για να ενθαρρύνουν και να διαιωνίζουν τους τοπικούς πολέμους.
Ενα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ που δείχνει ωμά τα απάνθρωπα και φριχτά αποτελέσματα της παγκοσμιοποίησης
Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2011
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗ - ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ "ΕΠΟΧΕΣ & ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ: Μ. ΚΑΡΑΓΑΤΣΗΣ"
Στα πλαίσια του γενικότερου αφιερώματος της βιβλιοθήκης μας στον μεγάλο Έλληνα λογοτέχνη προβλήθηκε το βιογραφικό ντοκυμαντέρ του Τάσου Ψαρρά « Εποχές και συγγραφείς : Μ. Καραγάτσης» .Την ταινία μας διέθεσε το ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ( Ε.ΚΕ.ΒΙ)
Μ. Καραγάτσης
Ο Μ. Καραγάτσης (1908- 14 Σεπτεμβρίου 1960) ήταν πεζογράφος, ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της "Γενιάς του '30". Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτριος Ροδόπουλος. Το ψευδώνυμο Καραγάτσης προήλθε από το δέντρο πτελέα ή καραγάτσι: στο εξοχικό της οικογένειάς του στη Ραψάνη της Θεσσαλίας, όπου περνούσε τα περισσότερα εφηβικά καλοκαίρια του, συνήθιζε να διαβάζει καθισμένος κάτω από ένα καραγάτσι που βρισκόταν στον περίβολο της εκκλησίας του χωριού. Το "Μ." του ψευδωνύμου του προήλθε πιθανότατα από το ρώσικο όνομα "Μίτια" (ρωσική εκδοχή του Δημήτρης) , με το οποίο τον αποκαλούσαν φίλοι και συμφοιτητές του, εξ αιτίας της μεγάλης του αγάπης για τον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και ιδιαίτερα για το έργο "Αδερφοί Καραμαζώφ". Το γεγονός ότι υπέγραφε τα έργα του ως Μ. Καραγάτσης προκάλεσε σύγχυση σε αρκετούς φιλολόγους, που συχνά ερμήνευαν το "Μ" ως Μιχάλης, εξ αιτίας των ηρώων του Μιχάλη Καραμάνου (στον Γιούγκερμαν) και Μιχάλη Ρούση (στον Μεγάλο ύπνο), που θεωρούνται περσόνες του συγγραφέα
Βίος
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1908. Ο πατέρας του Γεώργιος Ροδόπουλος ήταν δικηγόρος και πολιτικός, με καταγωγή από την Πάτρα, αλλά εγκατεστημένος στη Λάρισα. Η μητέρα του Ανθή καταγόταν από τον Τύρναβο. Ο συγγραφέας ήταν το πέμπτο και τελευταίο παιδί της οικογένειας, με μεγάλη διαφορά ηλικίας από τα αδέρφια του (18 χρόνια από το πρώτο και 12 από το τέταρτο).
Πέρασε την παιδική του ηλικία σε διάφορες πόλεις εξ αιτίας των μετακινήσεων της οικογένειάς του: το Δημοτικό το παρακολούθησε στη Λάρισα και το Γυμνάσιο το τελείωσε στη Θεσσαλονίκη, όπου τον έστειλε ο πατέρας του ως τιμωρία, επειδή είχε πλαστογραφήσει την υπογραφή του σε σχολικό έλεγχο. Μετά την ολοκλήρωση της βασικής εκπαίδευσης γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γκρενόμπλ, στη Γαλλία. Για οικονομικούς λόγους επέστρεψε στην Αθήνα, ένα χρόνο μετά, και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου αποφοίτησε το 1930. Εκεί μάλιστα είχε συμφοιτητές και άλλους λογοτέχνες, όπως τους Οδ. Ελύτη, Αγγ. Τερζάκη, Γ. Θεοτοκά.
Στην εφηβική του ηλικία έγραφε ποιήματα, σύντομα όμως εγκατέλειψε την ενασχόληση με την ποίηση και στραφήκε στην πεζογραφία. Ως πεζογράφος πρωτοεμφανίστηκε το 1927 με το διήγημα "Η κυρία Νίτσα", το οποίο υποβλήθηκε στον διαγωνισμό της Νέας Εστίας και πήρε τον 3ο έπαινο. Ήταν αυτοβιογραφικό διήγημα εμπνευσμένο από τον παιδικό του έρωτα για μια εικοσάχρονη δασκάλα του στο δημοτικό σχολείο στη Λάρισα. Το πρώτο του μυθιστόρημα ήταν Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν, το 1933. Προηγουμένως είχε δημοσιεύσει πολλά διηγήματα, ενώ παράλληλα εργαζόταν ως νομικός σύμβουλος σε μια Ανώνυμη Εταιρεία Ασφαλειών. Από το 1946 ανέλαβε τη θεατρική στήλη της εφημερίδας Βραδυνή και το 1952 άρχισε να εργάζεται στην διαφημιστική εταιρεία ΑΔΕΛ. Το 1956 και το 1958 ήταν υποψήφιος βουλευτής με το κόμμα των Προοδευτικών του Σπ. Μαρκεζίνη. Δεν είχε κάνει καμία προεκλογική προετοιμασία και όπως ήταν φυσικό, απέτυχε και τις δύο φορές. Όταν κάποιος τον ρώτησε γιατί είχε θέσει υποψηφιότητα, απάντησε ότι το έκανε για να πάρει ψήφους από τον αδερφό του Τάκη Ροδόπουλο, υποψήφιο με την ΕΡΕ.
Το 1958 έπαθε ένα σοβαρό έμφραγμα, που οδήγησε στην σταδιακή αποξένωσή του από τους φιλικούς κύκλους. Συνέχισε όμως να εργάζεται και να γράφει: είχε ξεκινήσει το έργο Το 10, που θα ήταν το πρώτο μέρος μιας τετραλογίας. Δεν πρόλαβε όμως να το ολοκληρώσει: στις 13 Σεπτεμβρίου 1960 έπαθε έμφραγμα και λίγες ώρες μετά, τα ξημερώματα της 14ης Σεπτεμβρίου, πέθανε.
Έργο
Τα πρώτα έργα του Καραγάτση, από το 1925 ως το 1933, ήταν διηγήματα. Από αυτά, όσα γράφτηκαν πριν από το 1927, δεν τα εξέδωσε ο ίδιος. Το 1933, με το μυθιστόρημα Συνταγματάρχης Λιάπκιν, εγκαινιάστηκε η ώριμη περίοδος της πεζογραφίας του. Τα τρια πρώτα μυθιστορήματά του, Συνταγματάρχης Λιάπκιν, Χίμαιρα, Γιούγκερμαν, αποτελούν μια τριλογία με τίτλο Εγκλιματισμός κάτω από τον Φοίβο. Κοινό τους θέμα είναι η αποτυχημένη προσπάθεια τριών ξένων που βρέθηκαν στην Ελλάδα να προσαρμοστούν: ο συνταγματάρχης Λιάπκιν ήταν υπαρκτό πρόσωπο, ο Ρώσος στρατιωτικός Βασίλι Βασίλιεβιτς Νταβίντωφ, ο οποίος μετά την Ρωσική Επανάσταση βρέθηκε στη Λάρισα, όπου εργαζόταν στη Γεωργική Σχολή. Ο κεντρικός ήρωας του Γιούγκερμαν ήταν επίσης Ρώσος στρατιωτικός, ο οποίος εξελίχθηκε σε μεγάλο οικονομικό παράγοντα της Αθήνας. Η ηρωίδα της Χίμαιρας, Μαρίνα, ήταν Γαλλίδα, παντρεμένη με Έλληνα ναυτικό, που ζούσε στη Σύρο. Και οι τρεις ήρωες απέτυχαν να "εγκλιματιστούν" και τελικά οδηγήθηκαν στην καταστροφή.
Επόμενος σημαντικός σταθμός στην πεζογραφία του ήταν το Χαμένο νησί, έργο που ξεχωρίζει από την υπόλοιπη πεζογραφία του εξ αιτίας της απόστασής του από τον ρεαλισμό και την σύγχρονη πραγματικότητα. (Ο ίδιος το χαρακτήρισε "φανταστική νουβέλα"). Κεντρικός ήρωας του έργου είναι ο Γερόλυμος Αβαράτος, δεύτερος πλοίαρχος και μοναδικός επιζών από το πλήρωμα ενός πλοίου που ναυάγησε στην Τήλο. Ο ήρωας αναγκάστηκε να μείνει στο νησί για καιρό εξ αιτίας άσχημων καιρικών συνθηκών. Σταδιακά οι κάτοικοι του νησιού παρατήρησαν περίεργα κλιματολογικά φαινόμενα, διαπίστωσαν ότι οι πυξίδες έδιναν λανθασμένες συντεταγμένες και τέλος αποκαλύφθηκε ότι το νησί είχε αποκοπεί από την υφαλοκρηπίδα και έπειτα από ταξίδι στην θάλασσα σταθεροποιήθηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό με το όνομα Ταϊλί.
Στη συνέχεια ο συγγραφέας επιχείρησε να γράψει μια ευρεία, ιστορικού περιεχομένου σύνθεση, με γενικό τίτλο Ο κόσμος που πεθαίνει. Η σειρά θα περιελάμβανε 10 βιβλία που θα αναφέρονταν στην ιστορία μιας οικογένειας από το 1821 ως τη σύγχρονη εποχή. Από αυτά έγραψε τελικά μόνο τρία: Ο κοτζάμπασης του Καστρόπυργου, Αίμα χαμένο και κερδισμένο, Τα στερνά του Μίχαλου. Ο ήρωας του Κοτζάμπαση του Καστρόπυργου, Μίχαλος Ρούσης, ήταν έλληνας προεστός που αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους και αλλαξοπίστησε, για να σώσει τη ζωή του. Η ιστορία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα από τη ζωή ενός προγόνου του, του Μήτρου Ροδηθάνα ή Ροδόπουλου.
Παρ' όλο που ο συγγραφέας δεν ολοκλήρωσε αυτή τη σύνθεση, συνέχισε να ενδιαφέρεται για ιστορικά θέματα και να εμπνέεται από αυτά: έκανε την απόπειρα να γράψει ένα καθαρά ιστορικό έργο, την Ιστορία των Ελλήνων, από το οποίο έγραψε τελικά μόνο τον πρώτο τόμο για την αρχαία Ελλάδα και έγραψε την μυθιστορηματική βιογραφία Βασίλης Λάσκος, για τον πλοίαρχο του υποβρυχίου "Κατσώνης". Το τελευταίο έργο του σχετικό με την ιστορία έχει τελείως διαφορετικό χαρακτήρα: το Σέργιος και Βάκχος, με πρωταγωνιστές τους Αγίους Σέργιο και Βάκχο, είναι σατιρική και καυστική κριτική και απομυθοποίηση της Ιστορίας.
Προς το τέλος της ζωής του σχεδίαζε άλλη μια ενότητα, τεσσάρων έργων, από την οποία πρόλαβε να ξεκινήσει μόνο Το 10. Το έργο διαδραματίζεται σε μια λαϊκή πολυκατοικία του Πειραιά. Μάλιστα ο συγγραφέας επισκεπτόταν κάθε πρωί το λιμάνι και παρατηρούσε την κίνηση και τη ζωή εκεί για να αντλήσει υλικό. Το τμήμα που πρόλαβε να γράψει μας αφήνει να υποθέσουμε ότι, αν ολοκληρωνόταν, το έργο θα ήταν σίγουρα ένα από τα καλύτερά του.
Ο χαρακτηρισμός που απέδωσαν οι περισσότεροι κριτικοί της λογοτεχνίας στον Καραγάτση ήταν «γεννημένος πεζογράφος». Όλοι αναγνώριζαν την αφηγηματική του ευχέρεια και τη δημιουργική φαντασία του. Ειδικά η φαντασία του είναι αυτό που τον ξεχωρίζει από τους περισσότερους πεζογράφους, και όχι μόνο αυτούς της γενιάς του ‘30. Πολλοί τον κατηγόρησαν ως προχειρογράφο, που δεν ενδιαφερόταν για την επιμέλεια της μορφής των έργων του. Η αλήθεια είναι ότι τα χειρόγραφά του δείχνουν ότι σπάνια έκανε αλλαγές στα έργα του, αλλά αυτό αποδεικνύει ακριβώς την αφηγηματική ευχέρεια που έλειπε από πολλούς συγγραφείς της γενιάς του.
Κατάλογος έργων
Μυθιστορήματα
Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν, 1933
Χίμαιρα, 1936. Αναθεωρημένο ως Η Μεγάλη Χίμαιρα, 1953
Γιούγκερμαν, 1938
Τα στερνά του Γιούγκερμαν, 1941 (προηγούμενη μορφή του έργου ήταν οι δύο νουβέλες Το βουνό των λύκων και Ο γυρισμός του Γιούγκερμαν)
Λειτουργία σε λα ύφεσις, 1943
Νυχτερινή ιστορία, 1943
Το χαμένο νησί, 1943
Ο κοτζάμπασης του Καστρόπυργου, 1944
Ο μεγάλος ύπνος, 1946
Αίμα χαμένο και κερδισμένο, 1947
Τα στερνά του Μίχαλου, 1949
Άμρι α Μούγκου (Στο χέρι του Θεού), 1954
Ο θάνατος κι ο Θόδωρος, 1954
Ο κίτρινος φάκελος (Α΄και Β΄), 1956
Το Μυθιστόρημα των Τεσσάρων, μαζί με τους Ηλ.Βενέζη, Αγγ. Τερζάκη, Στ. Μυριβήλη, 1958
Σέργιος και Βάκχος (Α΄και Β΄), 1959
Το 10 (ημιτελές), 1964
Η θαυμαστή ιστορία των αγίων Σέργιου και Βάκχου, 1973
Συλλογές διηγημάτων
Το συναξάρι των αμαρτωλών, 1935
Η λιτανεία των ασεβών, 1940
Νυχτερινή ιστορία, 1943
Το μπουρίνι, 1943
Πυρετός 1945
Το νερό της βροχής, 1950
Το μεγάλο συναξάρι, 1951
Η μεγάλη λιτανεία, 1956
Νεανικά διηγήματα, 1993
Ιστορίες αμαρτίας και αγιοσύνης, 2000
Κριτική
Κριτική Θεάτρου, 1946-1960, 1999
Άλλα έργα
Βασίλης Λάσκος, 1948, μυθιστορηματική βιογραφία
Η Ιστορία των Ελλήνων, 1952
σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας "Καταδρομή", που σκηνοθέτησε ο ίδιος
Το μπαρ Ελδοράδο, θεατρικό, 1946
Κάρμεν, θεατρικό, 1948
Περιπλάνηση στον κόσμο, 2002, ταξιδιωτικό
Ο Μ. Καραγάτσης (1908- 14 Σεπτεμβρίου 1960) ήταν πεζογράφος, ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της "Γενιάς του '30". Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτριος Ροδόπουλος. Το ψευδώνυμο Καραγάτσης προήλθε από το δέντρο πτελέα ή καραγάτσι: στο εξοχικό της οικογένειάς του στη Ραψάνη της Θεσσαλίας, όπου περνούσε τα περισσότερα εφηβικά καλοκαίρια του, συνήθιζε να διαβάζει καθισμένος κάτω από ένα καραγάτσι που βρισκόταν στον περίβολο της εκκλησίας του χωριού. Το "Μ." του ψευδωνύμου του προήλθε πιθανότατα από το ρώσικο όνομα "Μίτια" (ρωσική εκδοχή του Δημήτρης) , με το οποίο τον αποκαλούσαν φίλοι και συμφοιτητές του, εξ αιτίας της μεγάλης του αγάπης για τον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και ιδιαίτερα για το έργο "Αδερφοί Καραμαζώφ". Το γεγονός ότι υπέγραφε τα έργα του ως Μ. Καραγάτσης προκάλεσε σύγχυση σε αρκετούς φιλολόγους, που συχνά ερμήνευαν το "Μ" ως Μιχάλης, εξ αιτίας των ηρώων του Μιχάλη Καραμάνου (στον Γιούγκερμαν) και Μιχάλη Ρούση (στον Μεγάλο ύπνο), που θεωρούνται περσόνες του συγγραφέα
Βίος
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1908. Ο πατέρας του Γεώργιος Ροδόπουλος ήταν δικηγόρος και πολιτικός, με καταγωγή από την Πάτρα, αλλά εγκατεστημένος στη Λάρισα. Η μητέρα του Ανθή καταγόταν από τον Τύρναβο. Ο συγγραφέας ήταν το πέμπτο και τελευταίο παιδί της οικογένειας, με μεγάλη διαφορά ηλικίας από τα αδέρφια του (18 χρόνια από το πρώτο και 12 από το τέταρτο).
Πέρασε την παιδική του ηλικία σε διάφορες πόλεις εξ αιτίας των μετακινήσεων της οικογένειάς του: το Δημοτικό το παρακολούθησε στη Λάρισα και το Γυμνάσιο το τελείωσε στη Θεσσαλονίκη, όπου τον έστειλε ο πατέρας του ως τιμωρία, επειδή είχε πλαστογραφήσει την υπογραφή του σε σχολικό έλεγχο. Μετά την ολοκλήρωση της βασικής εκπαίδευσης γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γκρενόμπλ, στη Γαλλία. Για οικονομικούς λόγους επέστρεψε στην Αθήνα, ένα χρόνο μετά, και γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου αποφοίτησε το 1930. Εκεί μάλιστα είχε συμφοιτητές και άλλους λογοτέχνες, όπως τους Οδ. Ελύτη, Αγγ. Τερζάκη, Γ. Θεοτοκά.
Στην εφηβική του ηλικία έγραφε ποιήματα, σύντομα όμως εγκατέλειψε την ενασχόληση με την ποίηση και στραφήκε στην πεζογραφία. Ως πεζογράφος πρωτοεμφανίστηκε το 1927 με το διήγημα "Η κυρία Νίτσα", το οποίο υποβλήθηκε στον διαγωνισμό της Νέας Εστίας και πήρε τον 3ο έπαινο. Ήταν αυτοβιογραφικό διήγημα εμπνευσμένο από τον παιδικό του έρωτα για μια εικοσάχρονη δασκάλα του στο δημοτικό σχολείο στη Λάρισα. Το πρώτο του μυθιστόρημα ήταν Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν, το 1933. Προηγουμένως είχε δημοσιεύσει πολλά διηγήματα, ενώ παράλληλα εργαζόταν ως νομικός σύμβουλος σε μια Ανώνυμη Εταιρεία Ασφαλειών. Από το 1946 ανέλαβε τη θεατρική στήλη της εφημερίδας Βραδυνή και το 1952 άρχισε να εργάζεται στην διαφημιστική εταιρεία ΑΔΕΛ. Το 1956 και το 1958 ήταν υποψήφιος βουλευτής με το κόμμα των Προοδευτικών του Σπ. Μαρκεζίνη. Δεν είχε κάνει καμία προεκλογική προετοιμασία και όπως ήταν φυσικό, απέτυχε και τις δύο φορές. Όταν κάποιος τον ρώτησε γιατί είχε θέσει υποψηφιότητα, απάντησε ότι το έκανε για να πάρει ψήφους από τον αδερφό του Τάκη Ροδόπουλο, υποψήφιο με την ΕΡΕ.
Το 1958 έπαθε ένα σοβαρό έμφραγμα, που οδήγησε στην σταδιακή αποξένωσή του από τους φιλικούς κύκλους. Συνέχισε όμως να εργάζεται και να γράφει: είχε ξεκινήσει το έργο Το 10, που θα ήταν το πρώτο μέρος μιας τετραλογίας. Δεν πρόλαβε όμως να το ολοκληρώσει: στις 13 Σεπτεμβρίου 1960 έπαθε έμφραγμα και λίγες ώρες μετά, τα ξημερώματα της 14ης Σεπτεμβρίου, πέθανε.
Έργο
Τα πρώτα έργα του Καραγάτση, από το 1925 ως το 1933, ήταν διηγήματα. Από αυτά, όσα γράφτηκαν πριν από το 1927, δεν τα εξέδωσε ο ίδιος. Το 1933, με το μυθιστόρημα Συνταγματάρχης Λιάπκιν, εγκαινιάστηκε η ώριμη περίοδος της πεζογραφίας του. Τα τρια πρώτα μυθιστορήματά του, Συνταγματάρχης Λιάπκιν, Χίμαιρα, Γιούγκερμαν, αποτελούν μια τριλογία με τίτλο Εγκλιματισμός κάτω από τον Φοίβο. Κοινό τους θέμα είναι η αποτυχημένη προσπάθεια τριών ξένων που βρέθηκαν στην Ελλάδα να προσαρμοστούν: ο συνταγματάρχης Λιάπκιν ήταν υπαρκτό πρόσωπο, ο Ρώσος στρατιωτικός Βασίλι Βασίλιεβιτς Νταβίντωφ, ο οποίος μετά την Ρωσική Επανάσταση βρέθηκε στη Λάρισα, όπου εργαζόταν στη Γεωργική Σχολή. Ο κεντρικός ήρωας του Γιούγκερμαν ήταν επίσης Ρώσος στρατιωτικός, ο οποίος εξελίχθηκε σε μεγάλο οικονομικό παράγοντα της Αθήνας. Η ηρωίδα της Χίμαιρας, Μαρίνα, ήταν Γαλλίδα, παντρεμένη με Έλληνα ναυτικό, που ζούσε στη Σύρο. Και οι τρεις ήρωες απέτυχαν να "εγκλιματιστούν" και τελικά οδηγήθηκαν στην καταστροφή.
Επόμενος σημαντικός σταθμός στην πεζογραφία του ήταν το Χαμένο νησί, έργο που ξεχωρίζει από την υπόλοιπη πεζογραφία του εξ αιτίας της απόστασής του από τον ρεαλισμό και την σύγχρονη πραγματικότητα. (Ο ίδιος το χαρακτήρισε "φανταστική νουβέλα"). Κεντρικός ήρωας του έργου είναι ο Γερόλυμος Αβαράτος, δεύτερος πλοίαρχος και μοναδικός επιζών από το πλήρωμα ενός πλοίου που ναυάγησε στην Τήλο. Ο ήρωας αναγκάστηκε να μείνει στο νησί για καιρό εξ αιτίας άσχημων καιρικών συνθηκών. Σταδιακά οι κάτοικοι του νησιού παρατήρησαν περίεργα κλιματολογικά φαινόμενα, διαπίστωσαν ότι οι πυξίδες έδιναν λανθασμένες συντεταγμένες και τέλος αποκαλύφθηκε ότι το νησί είχε αποκοπεί από την υφαλοκρηπίδα και έπειτα από ταξίδι στην θάλασσα σταθεροποιήθηκε στον Ειρηνικό Ωκεανό με το όνομα Ταϊλί.
Στη συνέχεια ο συγγραφέας επιχείρησε να γράψει μια ευρεία, ιστορικού περιεχομένου σύνθεση, με γενικό τίτλο Ο κόσμος που πεθαίνει. Η σειρά θα περιελάμβανε 10 βιβλία που θα αναφέρονταν στην ιστορία μιας οικογένειας από το 1821 ως τη σύγχρονη εποχή. Από αυτά έγραψε τελικά μόνο τρία: Ο κοτζάμπασης του Καστρόπυργου, Αίμα χαμένο και κερδισμένο, Τα στερνά του Μίχαλου. Ο ήρωας του Κοτζάμπαση του Καστρόπυργου, Μίχαλος Ρούσης, ήταν έλληνας προεστός που αιχμαλωτίστηκε από τους Τούρκους και αλλαξοπίστησε, για να σώσει τη ζωή του. Η ιστορία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα από τη ζωή ενός προγόνου του, του Μήτρου Ροδηθάνα ή Ροδόπουλου.
Παρ' όλο που ο συγγραφέας δεν ολοκλήρωσε αυτή τη σύνθεση, συνέχισε να ενδιαφέρεται για ιστορικά θέματα και να εμπνέεται από αυτά: έκανε την απόπειρα να γράψει ένα καθαρά ιστορικό έργο, την Ιστορία των Ελλήνων, από το οποίο έγραψε τελικά μόνο τον πρώτο τόμο για την αρχαία Ελλάδα και έγραψε την μυθιστορηματική βιογραφία Βασίλης Λάσκος, για τον πλοίαρχο του υποβρυχίου "Κατσώνης". Το τελευταίο έργο του σχετικό με την ιστορία έχει τελείως διαφορετικό χαρακτήρα: το Σέργιος και Βάκχος, με πρωταγωνιστές τους Αγίους Σέργιο και Βάκχο, είναι σατιρική και καυστική κριτική και απομυθοποίηση της Ιστορίας.
Προς το τέλος της ζωής του σχεδίαζε άλλη μια ενότητα, τεσσάρων έργων, από την οποία πρόλαβε να ξεκινήσει μόνο Το 10. Το έργο διαδραματίζεται σε μια λαϊκή πολυκατοικία του Πειραιά. Μάλιστα ο συγγραφέας επισκεπτόταν κάθε πρωί το λιμάνι και παρατηρούσε την κίνηση και τη ζωή εκεί για να αντλήσει υλικό. Το τμήμα που πρόλαβε να γράψει μας αφήνει να υποθέσουμε ότι, αν ολοκληρωνόταν, το έργο θα ήταν σίγουρα ένα από τα καλύτερά του.
Ο χαρακτηρισμός που απέδωσαν οι περισσότεροι κριτικοί της λογοτεχνίας στον Καραγάτση ήταν «γεννημένος πεζογράφος». Όλοι αναγνώριζαν την αφηγηματική του ευχέρεια και τη δημιουργική φαντασία του. Ειδικά η φαντασία του είναι αυτό που τον ξεχωρίζει από τους περισσότερους πεζογράφους, και όχι μόνο αυτούς της γενιάς του ‘30. Πολλοί τον κατηγόρησαν ως προχειρογράφο, που δεν ενδιαφερόταν για την επιμέλεια της μορφής των έργων του. Η αλήθεια είναι ότι τα χειρόγραφά του δείχνουν ότι σπάνια έκανε αλλαγές στα έργα του, αλλά αυτό αποδεικνύει ακριβώς την αφηγηματική ευχέρεια που έλειπε από πολλούς συγγραφείς της γενιάς του.
Κατάλογος έργων
Μυθιστορήματα
Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν, 1933
Χίμαιρα, 1936. Αναθεωρημένο ως Η Μεγάλη Χίμαιρα, 1953
Γιούγκερμαν, 1938
Τα στερνά του Γιούγκερμαν, 1941 (προηγούμενη μορφή του έργου ήταν οι δύο νουβέλες Το βουνό των λύκων και Ο γυρισμός του Γιούγκερμαν)
Λειτουργία σε λα ύφεσις, 1943
Νυχτερινή ιστορία, 1943
Το χαμένο νησί, 1943
Ο κοτζάμπασης του Καστρόπυργου, 1944
Ο μεγάλος ύπνος, 1946
Αίμα χαμένο και κερδισμένο, 1947
Τα στερνά του Μίχαλου, 1949
Άμρι α Μούγκου (Στο χέρι του Θεού), 1954
Ο θάνατος κι ο Θόδωρος, 1954
Ο κίτρινος φάκελος (Α΄και Β΄), 1956
Το Μυθιστόρημα των Τεσσάρων, μαζί με τους Ηλ.Βενέζη, Αγγ. Τερζάκη, Στ. Μυριβήλη, 1958
Σέργιος και Βάκχος (Α΄και Β΄), 1959
Το 10 (ημιτελές), 1964
Η θαυμαστή ιστορία των αγίων Σέργιου και Βάκχου, 1973
Συλλογές διηγημάτων
Το συναξάρι των αμαρτωλών, 1935
Η λιτανεία των ασεβών, 1940
Νυχτερινή ιστορία, 1943
Το μπουρίνι, 1943
Πυρετός 1945
Το νερό της βροχής, 1950
Το μεγάλο συναξάρι, 1951
Η μεγάλη λιτανεία, 1956
Νεανικά διηγήματα, 1993
Ιστορίες αμαρτίας και αγιοσύνης, 2000
Κριτική
Κριτική Θεάτρου, 1946-1960, 1999
Άλλα έργα
Βασίλης Λάσκος, 1948, μυθιστορηματική βιογραφία
Η Ιστορία των Ελλήνων, 1952
σενάριο της κινηματογραφικής ταινίας "Καταδρομή", που σκηνοθέτησε ο ίδιος
Το μπαρ Ελδοράδο, θεατρικό, 1946
Κάρμεν, θεατρικό, 1948
Περιπλάνηση στον κόσμο, 2002, ταξιδιωτικό
Ο Καραγάτσης Αυτοβιογραφείται.
Γεννήθηκα στήν Αθήνα σε ένα από τά τέσσερα γωνιακά σπίτια των οδών Ακαδημίας καί Θεμιστοκλέους. Δέν σας λέω όμως σε ποιό. Καί τό κάνω επίτηδες αυτό, γιά νά μπλέξω άγρια-σε αυτό τό αθηναϊκό σταυροδρόμι- τους διαφόρους "αρμοδίους", όταν έρθει η στιγμή νά εντοιχισθεί η αναμνηστική πλάκα. Εγώ βέβαια θά τά έχω τινάξει προ πολλού, καί θά σπάω κέφι καλά στόν ουρανό, μέ τη μεταθανάτια φάρσα μου. Θά έχω παρέα τό Σολωμό, πού θά μου λέει κουνώντας τό κεφάλι: " Τράβα καί σύ Καραγάτση,όσα τράβηξα εγώ από τόν Καιροφύλλα, τόν Αποστολάκη καί τό Σπαταλά".
Όπως βλέπετε τό κυριότερο γνώρισμά μου είναι η μετριοφροσύνη. Διδάχτηκα τά πρώτα γράμματα στο Αρσάκειο της Λάρισας (όταν συλλογιέμαι πώς, υπήρξα καί Αρσακειάδα!) καί αντί νά ερωτευτώ τις συμμαθητριές μου, αγάπησα παράφορα τη δασκάλα μου. Γεγονός πού μαρτυράει τη σκοτεινή ερωτική ιδοσυγκρασία μου. Έκανα ό,τι μπορούσα γιά νά μην προβιβαστώ, νά μείνω στην ίδια τάξη, κοντά στην "γυναίκα των ονείρων μου". Τό υπέροχο λογοτεχνικό μου ταλέντο φανερώθηκε στο Γυμνάσιο, όταν έγραφα εκθέσεις αριστουργηματικές. Οι καθηγητές μου δέν πρόφταιναν νά μου βάζουν δεκάρια. Ένας μονάχα- ένας ξερακιανός καί καταχθόνιος- έβρισκε τά κείμενά μου απαίσια καί τά μηδένιζε αράδα. Δέν μπορούσα νά καταλάβω...αργότερα όμως κατάλαβα. Ο καθηγητής ήταν λογοτέχνης. Εννοείται πώς τόν εκδικήθηκα σκληρά ...Ήμουν νεαρότατο μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών όταν ο κ.Καθηγητής -γέρος πια- ζήτησε την ψήφο μου γιά νά μπει καί αυτός στο επίσημο αυτό Πρυτανείο της ελληνικής διάνθησης. Του την αρνήθηκα. Αποτέλεσμα: Αυτός είναι καί εγώ δέν είμαι πια μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών...
Κάποτε σπούδαζα νομικά. Είχα συμφοιτητές τους κ.Πέτρον Χάρην, 'Aγγελο Τερζάκην, Γιώργο Θεοτοκάν, Πετσάλην καί Οδυσσέα Ελύτην, τά εξαιρετικά αυτά νομικά πνεύματα πού τόσο διέπρεψαν στη δικανική σταδιοδρομία τους- όπως καί εγώ εξάλλου. Ο ισχυρισμός του κ. Κλ. Παράσχου ότι υπήρξε συμφοιτητής μου είναι ανακριβέστατος. Όταν ο νεαρότατος κ. Παράσχος γράφτηκε πρωτοετής στη νομική, εγώ ήμουν κιόλας δικηγόρος παρ'Αρείω Πάγω. Έφηβος ήμουν όταν έγραψα τά πρώτα μου καί τελευταία ποιήματα. Δέν τά δημοσίευσα ποτέ. Αργότερα τορριξα στην πεζογραφία, ένας Θεός ξέρει τό γιατί...
Έγραψα πολλά καί διάφορα, διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα, έργα υψηλού ηθικοπλαστικού περιεχομένου, πολύ κατάλληλα γιά παρθεναγωγεία καί βιβλιοθήκες οικογενειών μέ αυστηρά αστικά ήθη. Οι ήρωες μου- Λιάπκιν, Μαρίνα Ρεϊζη καί ιδίως Γιούγκερμαν- είναι άνθρωποι αγνοί, αθώοι, ιδεολόγοι καί στέκουν ψηλότερα από τις αθλιότητες του χαμερπούς υλισμού. Απορώ πως τό εκπαιδευτικό συμβούλιο δέν εισήγαγε ακόμα τά βιβλία μου γιά αναγνωστικά στα σχολεία του κράτους, εξίσταμαι πώς η Ακαδημία δέν μου έδωσε ακόμα τό βραβείο Αρετής, πώς δέν μέ εκάλεσε ακόμα νά παρακαθήσω στους ενάρετους κόλπους της κοντά στόν κ.Σπύρο Μελά.
Δέν επείραξα ποτέ συνάδελφο καί είμαι συμπαθέστατος στους λογοτεχνικούς κύκλους. Αυτό θά αποδειχθεί στην κηδεία μου όπου θά έρθει κόσμος καί κοσμάκης νά πεισθεί ίδιοις όμμασι ότι πέθανα, ότι θάφτηκα, ότι πήγα στο διάολο. Καί θά φύγει από τό νεκροταφείο ο κόσμος καί ο κοσμάκης βγάζοντας στεναγμούς ανακούφισης. Είμαι βέβαιος πώς ο Θεός θά μέ κατατάξει μεταξύ των αγίων στόν Παράδεισο. ΑΜΗΝ
Μ. Καραγάτσης
Όπως βλέπετε τό κυριότερο γνώρισμά μου είναι η μετριοφροσύνη. Διδάχτηκα τά πρώτα γράμματα στο Αρσάκειο της Λάρισας (όταν συλλογιέμαι πώς, υπήρξα καί Αρσακειάδα!) καί αντί νά ερωτευτώ τις συμμαθητριές μου, αγάπησα παράφορα τη δασκάλα μου. Γεγονός πού μαρτυράει τη σκοτεινή ερωτική ιδοσυγκρασία μου. Έκανα ό,τι μπορούσα γιά νά μην προβιβαστώ, νά μείνω στην ίδια τάξη, κοντά στην "γυναίκα των ονείρων μου". Τό υπέροχο λογοτεχνικό μου ταλέντο φανερώθηκε στο Γυμνάσιο, όταν έγραφα εκθέσεις αριστουργηματικές. Οι καθηγητές μου δέν πρόφταιναν νά μου βάζουν δεκάρια. Ένας μονάχα- ένας ξερακιανός καί καταχθόνιος- έβρισκε τά κείμενά μου απαίσια καί τά μηδένιζε αράδα. Δέν μπορούσα νά καταλάβω...αργότερα όμως κατάλαβα. Ο καθηγητής ήταν λογοτέχνης. Εννοείται πώς τόν εκδικήθηκα σκληρά ...Ήμουν νεαρότατο μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών όταν ο κ.Καθηγητής -γέρος πια- ζήτησε την ψήφο μου γιά νά μπει καί αυτός στο επίσημο αυτό Πρυτανείο της ελληνικής διάνθησης. Του την αρνήθηκα. Αποτέλεσμα: Αυτός είναι καί εγώ δέν είμαι πια μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών...
Κάποτε σπούδαζα νομικά. Είχα συμφοιτητές τους κ.Πέτρον Χάρην, 'Aγγελο Τερζάκην, Γιώργο Θεοτοκάν, Πετσάλην καί Οδυσσέα Ελύτην, τά εξαιρετικά αυτά νομικά πνεύματα πού τόσο διέπρεψαν στη δικανική σταδιοδρομία τους- όπως καί εγώ εξάλλου. Ο ισχυρισμός του κ. Κλ. Παράσχου ότι υπήρξε συμφοιτητής μου είναι ανακριβέστατος. Όταν ο νεαρότατος κ. Παράσχος γράφτηκε πρωτοετής στη νομική, εγώ ήμουν κιόλας δικηγόρος παρ'Αρείω Πάγω. Έφηβος ήμουν όταν έγραψα τά πρώτα μου καί τελευταία ποιήματα. Δέν τά δημοσίευσα ποτέ. Αργότερα τορριξα στην πεζογραφία, ένας Θεός ξέρει τό γιατί...
Έγραψα πολλά καί διάφορα, διηγήματα, νουβέλες, μυθιστορήματα, έργα υψηλού ηθικοπλαστικού περιεχομένου, πολύ κατάλληλα γιά παρθεναγωγεία καί βιβλιοθήκες οικογενειών μέ αυστηρά αστικά ήθη. Οι ήρωες μου- Λιάπκιν, Μαρίνα Ρεϊζη καί ιδίως Γιούγκερμαν- είναι άνθρωποι αγνοί, αθώοι, ιδεολόγοι καί στέκουν ψηλότερα από τις αθλιότητες του χαμερπούς υλισμού. Απορώ πως τό εκπαιδευτικό συμβούλιο δέν εισήγαγε ακόμα τά βιβλία μου γιά αναγνωστικά στα σχολεία του κράτους, εξίσταμαι πώς η Ακαδημία δέν μου έδωσε ακόμα τό βραβείο Αρετής, πώς δέν μέ εκάλεσε ακόμα νά παρακαθήσω στους ενάρετους κόλπους της κοντά στόν κ.Σπύρο Μελά.
Δέν επείραξα ποτέ συνάδελφο καί είμαι συμπαθέστατος στους λογοτεχνικούς κύκλους. Αυτό θά αποδειχθεί στην κηδεία μου όπου θά έρθει κόσμος καί κοσμάκης νά πεισθεί ίδιοις όμμασι ότι πέθανα, ότι θάφτηκα, ότι πήγα στο διάολο. Καί θά φύγει από τό νεκροταφείο ο κόσμος καί ο κοσμάκης βγάζοντας στεναγμούς ανακούφισης. Είμαι βέβαιος πώς ο Θεός θά μέ κατατάξει μεταξύ των αγίων στόν Παράδεισο. ΑΜΗΝ
Μ. Καραγάτσης
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)